22 augustus 2007

Bericht 13 | Wanneer iedereen je verlaten heeft…

Stel je eens een leven voor, waarin iedereen waarvan je houdt je verlaten heeft. Dat je leeft in pure eenzaamheid. Dat je door de dood gescheiden bent van je moeder, je vader je verlaten heeft en je grootouders geen zin hebben om voor je te zorgen.
De enige toekomst die je dan staat te wachten is het harde en lijmsnuivende leven op straat. Een leven waar vecht- en moordpartijen de realiteit zijn en de enige methode tot overleven is.
Waar je in de nacht opgeschrikt kan worden doordat de politie, gewapend met knuppels en messen, jacht op je maakt. Opgejaagd als wild ren je de nacht door. Hopend dat je op tijd een schuilplaats kan vinden en de politie je niet zal vermoorden of anders verminken en opsluiten zal.

Op zondag wordt er op straat een soort kerkdienst gehouden. Hier krijgen ze te horen dat er een God is die van ze houdt, maar ook dat wij om ze geven. Voor de politie is een leven van een straatkind zonder waarde. Wij vertellen ze dat ze waardevol zijn.

Deze kinderen zijn gemiddeld tussen de 8 en 20 jaar oud, maar geestelijk lijken ze soms veel jonger door een chronisch tekort aan aandacht. Hierdoor heb je binnen 10 minuten een jongen van 15 jaar, die naast je komt zitten en aanhankelijk tegen je aanleunt. Een jongen die hunkert naar een luisterend oor. Die tegen je aankruipt alsof hij nog een kind is van 7 jaar: op zoek naar aandacht en liefde.
Na een week waarin hij stoer en hard moest zijn en vol vechtpartijen, heeft hij een moment dat hij zich beschermd voelt.

Verderop zit Panena. Ze is 18 jaar en heeft een meisje van twee jaar oud. Ze leeft op straat. Wat ze doet om aan eten te komen wil ze niet vertellen, dus die conclusie is gauw getrokken. Door haar kindje is ze niet meer welkom thuis. Wat staat haar te wachten? Welke toekomst ligt er voor haar in het verschiet?

Het was een confronterende ontmoeting met deze straatkinderen. De gesprekken, de geleefde gezichten. Je ziet de gevolgen van de lijmsnuiverij zien. De aandacht waar deze kinderen naar hunkeren.

En dan het doorzettingsvermogen dat ze hebben, en de overlevingsdrang die ze op de been houdt. Het houdt je een spiegel voor. Het spiegelbeeld geeft je vragen.
Maar ook de vraag om hulp echoot in je oren.
Nu alleen nog een antwoord...

09 augustus 2007

Bericht 12 | Van alcoholist tot chapati-verkoper

Het leven van een Keniaan kan heel zwaar zijn. Neem bijvoorbeeld een van onze patienten: Rita. Ze is 26 jaar en haar man is ongeveer een jaar geleden overleden. Ze heeft twee kinderen: een jongen en een kleine baby van 10 maanden oud.
Toen haar man overleed is ze begonnen met drinken. Ik leerde haar kennen doordat ze een keer ontzettend dronken bij onze poort stond. Haar baby klemde zich aan haar vast, omdat ze zelf haast niet meer in staat was om haar eigen baby vast te houden. Het was zo’n schrijnend gezicht: zo’n jonge moeder dat huilend vroeg waarom we haar geen eten meer brachten.
De vorige Care & Compassion coördinator had besloten dat we geen eten meer zouden brengen omdat ze de hele tijd leugens vertelde over haar drinkgedrag. Maar toen ze de tweede keer straalbezopen en huilend voor de poort stond, met haar kleine meisje op haar arm, wist ik dat ik niets liever wilde dan zo’n iemand helpen haar leven weer op te pakken. Zeker omdat ze de verantwoording mee draagt voor twee onschuldige kinderen. Ze had maar één ding te vertellen: ‘Ik wil zo graag stoppen met drinken’.

Dat was het begin van ons weken durende traject om haar leven weer op te bouwen. We hadden een aantal missies: Allereerst moest ze leren dat zij verantwoordelijk is voor haar eigen leven en dat van haar kinderen. Dat kan niet samen gaan met alcoholmisbruik. Daarnaast had ze twee maanden schuld bij haar huisbaas, die dreigde haar uit huis te zetten. Ze had geen enig bron van inkomsten, dus ze wist niet hoe ze aan eten moest komen. Ze heeft mogelijk tb, en moest nodig naar het ziekenhuis.

Het was een moeizaam proces, waarin ze elke dag bij me langs moest komen om te bewijzen dat ze nog steeds niet gedronken had. Tijdens die bezoeken zochten we naar de redenen waarom ze was begonnen met drinken en wilde ik haar motivaties horen, waarom ze wilde stoppen met drinken.
Ze had het zwaar en voelde zich depressief, maar hield vol.

Ik zal nooit het moment vergeten dat ze weer helemaal sober bij de poort stond. Eindelijk was ze weer in staat om haar baby beet te houden. Het kleine meisje hoefde zich niet meer zelf aan de moeder vast te klampen, maar Rita was er weer voor het kind. En eindelijk kwam er een eerste glimp van een glimlach op haar gezicht.

Maar daarmee waren de problemen nog niet uit de wereld. De huisbaas ging steeds meer dreigen. Het was duidelijk dat Rita weer een bron van inkomsten nodig had, vooral ook omdat ze dan geen tijd meer had om depressief thuis te zitten.

In Kenia wordt hel erg veel chapati gegeten, dat is een soort wrap. Rita vertelde mij, dat zij weet hoe ze die moet maken. Zo is haar ‘chapati business’ begonnen. Ik gaf haar een schrift met daarin de meest basic boekhoudmethode die ik kon verzinnen: wat heb je verkocht, wat het je verdiend, en wat heb je weer uitgegeven?
Het eindresultaat was schrikbarend: ze maakte soms maar € 0,30 winst na een lange dag werken. Dat ging allemaal op aan eten, dus geld om te sparen bleef er niet over. Maar langzaamaan kwam er verbetering in, en kon ze gaan sparen. Ze leerde om zelf nieuwe producten te kopen, zodat haar bedrijfje niet stil kwam te liggen. Ik heb er erg veel respect voor, dat ze zo vastberaden doorwerkt. Zelfs als het betekend dat ze op sommige dagen helemaal geen winst maakt.

Vandaag zag ik haar weer. Ze was in elkaar geslagen door de concurrent, die graag haar klanten en locatie wilde inpikken. Het was zo zielig om haar opgezwollen gezicht te zien en de wonden op haar armen en benen. Ze wil heel graag verhuizen, maar ze heeft daar € 4,00 voor nodig. Dat is voor haar haast een onbereikbaar bedrag, omdat winst zo moeilijk is, laat staan om te sparen.

Geld geven is geen optie. Dan blijft ze altijd op ons vertrouwen en leert ze nooit zelfstandig te worden. We gaan haar nu een voorraad chapati-ingrediënten geven, zodat ze zelf het geld bij elkaar kan werken. We hopen heel erg, dat dit het laatste zetje is, wat ze nodig heeft om haar leven weer op te gaan bouwen.

Bericht 11 | Speeddaten op de 'support group'


Mijn support group is voor de tweede keer samengekomen.
Omdat de meeste nog vreemden voor elkaar waren had ik voor ‘meeting #2’ een spelletje bedacht, gebaseerd op het principe van speeddaten. Nu kun je dat in Kenia niet speeddaten noemen. Daten in Kenia bestaat nauwelijks. Je kunt iemand leren kennen in de supermarkt en de volgende dag ben je daarmee getrouwd, daar hoeft geen daten aan vooraf te gaan. Als ik ze vertel dat ze van mij moeten daten, dan komt het er bijna op neer dat ze de volgende dag zullen trouwen.
Dus onder het mom van ‘get to know each other’ moesten ze dus in 5 minuten zoveel mogelijk van elkaar te weten komen. Aan het einde van het spelletje moesten ze een ander voorstellen, dus het was belangrijk dat ze het serieus namen. Het gegiechel was onophoudelijk. Het leek wel of ik een klas verlegen kinderen voor me had, in plaats van een groep van ca. 12 volwassenen. Maar toen we eenmaal begonnen waren, bleek het aan te slaan. Elke keer als de bel ging dat de 5 minuten om waren en ze met iemand anders moesten praten, hoorde je ze aan alle kanten mopperen en zuchten.
Ze waren nog lang niet uitgepraat. Voor het eerst zijn ze omgeven met mensen die ook te maken hebben met Aids en zich er niet voor schamen. Eindelijk lijken ze niet de enigen die zich deze taboeziekte op de hals hebben gehaald. Voor het eerst ontmoeten ze andere ouders, met seropositieve kinderen. De onderlinge band was gauw geschept.

Alle aandacht gaat komende weken uit naar het creëren van een hechte support groep. Pas als we een goede groep vormen, kunnen we kijken of we in aanmerking komen voor een lening. Met die lening kunnen ze hun eigen bedrijfjes op gaan zetten. Hiermee willen we meer structurele hulp bieden.

Ook supportgroep ‘meeting #3’ is ondertussen geschiedenis. Het was op mijn verjaardag en het was heel bijzonder om die door te brengen tussen al die mensen die ik zo graag een toekomst zou willen bieden. Het voelde ook echt als een cadeau dat het aantal groepsleden (patiënten) verdubbeld was sinds de vorige keer. Iedereen is ontzettend gemotiveerd om de groep te laten slagen.
We bestaan nu uit 20 HIV-positieve mensen en we verwachten dat het aantal ongeveer nog op zal lopen tot 30 leden.

Het feit dat we onze patiënten eten brengen, is heel belangrijk, vooral om ze weer gezond te maken. Het geeft alleen geen structurele hulp. Ze vertrouwen op onze giften en worden daardoor niet gestimuleerd om te gaan werken en hun eigen verantwoording te nemen.
Het is echt mijn grote wens dat het gaat lukken om ze te helpen hun bedrijfjes te beginnen en dat ik ze eindelijk een hoopvolle toekomst zal kunnen bieden.

Bericht 10 | Isaac

Ik heb jullie al een aantal keren verteld over één van onze jongen patiënten: Isaac. Via de email gaven veel mensen aan dat ze met hem mee leven. Daarom ben ik ook heel erg dankbaar dat ik jullie kan laten weten dat het met de infecties op zijn benen heel goed gaat. Alle ontstekingen zijn verdwenen en de wonden zijn nu gesloten. Gezond is hij nog lang niet en een ziekenhuisbezoek is onvermijdelijk. Maar het is al zo’n heerlijk gezicht om hem weer te zien lachen en spelen.